Türkiye'nin müdahalesinden çekinen ve Türkleri ekonomik yoldan alt etmeyi yeğleyen Makarios'a karşı, süratle sonuç alınmasını arzulayan EOKA lideri Nikos Sampson, 15 Temmuz 1974 tarihinde, Yunan Cuntasının desteğiyle, adayı Yunanistan'a bağlamak amacıyla darbe gerçekleştirerek iktidarı kısa süreyle ele geçirdi.
Kıbrıs'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne kasteden bu hareket karşısında Türkiye, 1960 Garanti Andlaşması çerçevesinde, önce İngiltere'ye ortak müdahale teklifinde bulundu. Türkiye, İngiltere'nin olumsuz cevap vermesi üzerine, Ada'daki Türklerin güvenliğini de dikkate alarak 20 Temmuz 1974 günü Barış Harekatı'nı başlattı.
Böylece Kıbrıs'ın Yunanistan'a ilhakı önlendi ve Kıbrıs Türk Halkının varlığı da güvence altına alındı.
Türk Barış Harekatı aynı zamanda, Yunanistan'da 1967'den beri devam eden Cunta idaresinin de sonu olmuş ve ülkeye demokrasi getirmiştir.
Kıbrıs Harekatı sırasında İstanbul, Ankara, Tekirdağ, Kırklareli, Edirne, Çanakkale, Balıkesir, Manisa, İzmir, Aydın, Antalya, Muğla, Adana, İçel ve Hatay illerinde 20 Temmuz 1974 ile 2 Eylül 1975 tarihleri arasında sıkıyönetim ilan edilmiştir.